Czy palenie papierosów zwiększa ciśnienie krwi?

Negatywny wpływ palenia na nadciśnienie to temat, nad którym od lat pochylają się naukowcy oraz lekarze. Według Światowej Organizacji Zdrowia podwyższone ciśnienie krwi jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Istnieje wiele czynników, które wpływają na wzrost wartości ciśnienia. Jednym z nich niewątpliwie jest palenie papierosów.

Nadciśnienie: globalny problem

Nadciśnienie tętnicze uznane jest przez WHO za chorobę cywilizacyjną. Oznacza to, że jest powszechnie występującym schorzeniem, którego bezpośrednią przyczynę trudno jest jednoznacznie określić. Choć patogeneza nadciśnienia tętniczego nie jest do końca poznana, wiadomo, że na jego wystąpienie ma wpływ ogólny styl życia: dieta, aktywność fizyczna oraz używki[1].

Palenie tytoniu wpływa na cały układ krążenia – nikotyna sprzyja uwalnianiu neurotransmiterów, a produkty spalania tytoniu nadmiernie zwiększają pracę serca, zwężają ściany naczyń krwionośnych oraz pośrednio przyczyniają się do tworzenia blaszek miażdżycowych. Negatywny wpływ palenia papierosów obserwuje się nie tylko u palaczy czynnych, ale także biernych.

Palenie papierosów a nadciśnienie

Nikotyna nadmiernie stymuluje ośrodkowy układ nerwowy, co przyczynia się do wzrostu ciśnienia krwi i uwolnienie z podwzgórza hormonów antydiuretycznych. Efektem tego jest niemal natychmiastowy wzrost wartości ciśnienia tętniczego o kilka lub kilkanaście mmHg.

Dym papierosowy zawiera blisko 4 tysiące szkodliwych substancji, z czego najbardziej niebezpieczne dla układu krążenia są: tlenek węgla, nikotyna oraz substancje smoliste, które mogą przyczyniać się do zamknięcia ścian naczyń krwionośnych, podwyższenia ciśnienia oraz doprowadzić do zatrzymania krążenia[2].

Badania naukowe wykazały, iż zależność ta dotyczy osób przed 40 rokiem życia. U osób starszych wzrost ciśnienia krwi nie jest tak znaczny w przypadku palenia papierosów[3]. Ponadto im więcej wypalanych papierosów w ciągu dnia, tym większe jest ryzyko wystąpienia nie tylko nadciśnienia, ale także miażdżycy, udaru mózgu, zawału serca, a także rozwoju nowotworów.

Czy rzucenie palenia pomaga zmniejszyć ciśnienie?

U palaczy, którzy z jakiegoś powodu musieli być hospitalizowani i nie mogli w tym czasie sięgać po papierosy, wartość ciśnienia tętniczego była niższa od tej, z którą trafili do szpitala. Szacuje się, że już 20 minut od wypalenia ostatniego papierosa ciśnienie spada o kilka mmHg, a po ok. 3 miesiącach niemal całkowicie się normuje.

Choć rzucenie palenia może być trudnym doświadczeniem (kilka dni od wypalenia ostatniego papierosa może pojawić się poczucie skrajnego wyczerpania), warto podjąć próbę i zadbać o zdrowie swoje oraz najbliższych.

Bibliografia:

1. Knieć M., Kujawska-Łuczak M., Wpływ stylu życia na występowanie nadciśnienia tętniczego u dorosłych, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2012, tom 3, nr 1, 14–23 23.
2. Szczęch R., Hering D., Szyndler A., Narkiewicz K. Nadciśnienie tętnicze a palenie papierosów. Te- rapia 2004; 7–8: 12–15.
3. Kobus G., Sudnik U., Bachórzewska-Gajewska H., Dobrzycki S. Palenie papierosów jako ważny czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Jak pomóc pacjentowi w zaprzestaniu palenia tytoniu? Terapia 2009; 9: 76–81.