Operacja przepukliny pępkowej w asyście robota chirurgicznego

Operacja przepukliny to jedna z najczęściej wykonywanych procedur chirurgicznych na całym świecie. Tradycyjne zabiegi otwarte zastępuje się aktualnie znacznie bardziej zaawansowanymi technologicznie metodami, jakie oferuje współczesna chirurgia. Rozległe nacięcie zastępowane są kilkoma niewielkimi, które pozostawiają miniaturowe blizny. Na tym jednak zalety zabiegów małoinwazyjnych się nie kończą. To właśnie obecnie dostępne nowoczesne techniki operowania przepukliny pępkowej będą tematem dzisiejszego artykułu, ale zanim je omówimy, dowiemy się najpierw nieco więcej o problemie, jakim jest przepuklina pępkowa.

Czym jest przepuklina pępkowa?

Przepukliną nazywamy nieprawidłowe przemieszczenie się elementów jamy brzusznej poza ich prawidłowe położenie. Najczęściej spotykanym rodzajem przepuklin są przepukliny brzuszne, do których należy m. in. przepuklina pępkowa. Do jej powstania dochodzi, gdy pętle jelita lub fragmenty otrzewnej przedostają się pod skórę przez niedomknięty pierścień pępkowy oraz powłokę jamy brzusznej.

Przepuklina pępkowa spotykana jest często u noworodków jako wybrzuszenie w okolicy pępka, powstaje, gdy po urodzeniu pierścień pępkowy nie ulegnie zrośnięciu, jednak w większości przypadków przepuklina zamyka się samoistnie w ciągu roku od narodzin w wyniku wzmocnienia mięśni tworzących tłocznię brzuszną. Również kobiety w ciąży są narażone na ryzyko powstania przepukliny pępkowej z powodu nacisku rozwijającego się płodu na powłoki brzuszne. U dorosłych wspomniana przepuklina jest tak naprawdę przepukliną okołopępkowę, ponieważ pojawia się na skutek osłabienia tkanek w sąsiedztwie pępka, które może wynikać z procesu starzenia się organizmu, okresu ciąży, występowania nadwagi oraz otyłości, wodobrzusza, niektórych chorób dotyczących jelit, długotrwających zaparć lub kaszlu, chorób prostaty u mężczyzn związanych z częstomoczem, a także intensywnej pracy fizycznej wymagającej dźwigania ciężkich przedmiotów. Przepuklinie pępkowej może towarzyszyć ból o niewielkim nasileniu lub dyskomfort w okolicy okołopępkowej.

Komu zaleca się operację przepukliny pępkowej?

Zabieg chirurgiczny jest jedyną metodą leczenia przepukliny pępkowej u dorosłych, najlepiej, gdy jest wykonany w trybie planowym, co zmniejsza narażenie pacjenta na ewentualne powikłania, które częściej występują w przypadku operacji przeprowadzanej ze wskazań pilnych. Przepukliny pępkowe o niewielkich rozmiarach, które nie dają żadnych objawów, nie wymagają operacji, jednak powinny pozostawać pod stałą kontrolą lekarza specjalisty. W przypadku dużych oraz powiększających się przepuklin, które objawiają się bólem lub są związane z wysokim ryzykiem uwięźnięcia, rekomendowane jest leczenie chirurgiczne.

Przeprowadzenie operacji zanim nastąpi uwięźnięcie przepukliny pępkowej wiąże się z lepszymi wynikami leczenia oraz rzadszym występowaniem powikłań śród- i pooperacyjnych. 

Jakie są wskazania do pilnego zabiegu przepukliny pępkowej? 

Uwięźnięta przepuklina to sytuacja, w której wskazana jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna. Ucisk na naczynia zaopatrujące pętle jelita może doprowadzić do ich całkowitego niedokrwienia i martwicy (przepuklina zadzierzgnięta), a ten stan zagraża życiu pacjenta. Do uwięźnięcia przepukliny dochodzi znienacka, wśród najczęstszych objawów wymieniane jest uwypuklenie w okolicy okołopępkowej, które jest zaczerwienione i bolesne, gorączka, wymioty, a także nadmierne oddawanie gazów. W przypadku zaobserwowania powyższych objawów pacjent powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza, aby otrzymać specjalistyczną pomoc.

Rola operacji małoinwazyjnych w leczeniu przepukliny pępkowej

Obecnie można zaobserwować wykorzystywanie do zabiegów procedur małoinwazyjnych. Bardziej nowoczesne procedury laparoskopowe, a także asysta systemu robotycznego zyskują coraz więcej zwolenników także w leczeniu przepuklin pępkowych, między innymi dzięki możliwościom zmniejszenia rozmiarów blizn pooperacyjnych, a także skrócenia okresu rekonwalescencji po zabiegu.

Każdy zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym, a całkowity czas trwania procedury wynosi, w zależności od rozmiarów przepukliny, około 30 min do 1,5 godziny. Hospitalizacja trwa zwykle 1-3 dni, a długość tego okresu warunkowana jest zastosowaną metodą operacji oraz jej rozległością. W ciągu pierwszych dni po zabiegu pacjent nie może przyjmować leków o działaniu przeciwkrzepliwym. Podnoszenie ciężkich rzeczy oraz wykonywanie ćwiczeń o dużej intensywności nie jest wskazane w pierwszym miesiącu od operacji, jednak po upływie tego okresu pacjenci powinni zadbać o wzmocnienie mięśni brzucha poprzez włączenie odpowiednich ćwiczeń.

Leczenie zabiegowe przepukliny z asystą robota chirurgicznego

Wykorzystanie systemu robotycznego w operacyjnym leczeniu przepukliny pępkowej u dorosłych pozwala na osiągnięcie niewiarygodnej precyzji. Oprócz tego oferuje skuteczne leczenie nawet dużych, powstałych w wyniku ciąży lub nawracających przepuklin pępkowych, które często nie mogą zostać usunięte metodami laparoskopowymi. Zabieg  z asystą robota rozpoczyna się od kilku nacięć skóry o długości 1 centymetra, przez które są następnie wprowadzane kamera oraz małych rozmiarów narzędzia chirurgiczne.  Możliwości wizualizacyjne w postaci obrazu w jakości FullHD czy aż dziesięciokrotnego powiększenia gwarantują operatorowi doskonały podgląd pola operacyjnego. Chirurg za pomocą specjalnej konsoli swobodnie porusza miniaturowymi narzędziami chirurgicznymi, które są przymocowane do ramion systemu robotycznego. Ma on idealny dostęp do pola operacyjnego, a ryzyko urazów sąsiednich struktur, nerwów, czy strategicznie położonych naczyń krwionośnych  jest istotnie ograniczone. Niekwestionowaną zaletą zastosowania robota jest opcja szycia wewnętrznego warstw ściany brzucha, ponadto nacięcia wykonywane są z niezwykłą dokładnością, a ubytki w powłokach brzusznych są zamykane dzięki możliwości uwolnieniu niektórych mięśni. Operacje z użyciem systemu robotycznego charakteryzują się małą inwazyjnością, niższym ryzykiem powikłań, pacjenci mają zapewniony większy komfort po zabiegu dzięki ograniczeniu dolegliwości bólowych, pooperacyjne rany są mniejszych rozmiarów, goją się szybciej i rzadziej ulegają zainfekowaniu.

Dane z krajowego rejestru uwzględnione w zestawieniach sporządzonych przez firmę Intuitive dowodzą, że:

• po zabiegu usunięcia przepukliny brzusznej o wysokim stopniu trudności, pacjenci szybciej wracają ze szpitala do domu, gdy zastosowany jest robot da Vinci niż osoby po operacji techniką otwartą
• pacjenci którzy przeszli operację z asystą robota krócej przebywali w szpitalu niż chorzy po leczeniu chirurgicznym techniką laparoskopową

• w okresie miesiąca od zabiegu pacjenci po operacji z użyciem robota da Vinci rzadziej zgłaszali się do lekarza niż osoby, które operowano metodą otwartą