Aparat ortodontyczny: stały czy ruchomy?

Aparat ortodontyczny to sposób na to, by skutecznie skorygować wadę zgryzu, uzyskując równe i proste zęby. To nie tylko kwestia estetyczna – krzywy zgryz ma poważne konsekwencje zdrowotne. Jaki aparat ortodontyczny najlepiej sprawdzi się w Twoim przypadku?

Ortodoncja to dziedzina medycyny, która cieszy się coraz większą popularnością. Aparat noszony na zębach nie jest już powodem do wstydu – to dowód na to, że świadomie dbamy o swoje zdrowie i wygląd. Dlatego też aparat ortodontyczny możemy dziś zobaczyć nie tylko na zębach dzieci czy nastolatków, ale też osób dorosłych, czy wręcz dojrzałych. Nie ma bowiem przeszkód, żeby korygować wady zgryzu nawet po czterdziestym roku życia. Pozostaje tylko pytanie: jaki aparat ortodontyczny wybrać. Czy lepiej sprawdzi się aparat stały czy ruchomy?

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparat ortodontyczny ruchomy jest wkładany i wyjmowany samodzielnie przez pacjenta. Od planu leczenia ortodontycznego zależy, ile godzin w ciągu doby należy go nosić. Zazwyczaj zakładany jest na całą noc oraz kilka godzin w ciągu dnia. Odmianą aparatu ruchomego jest tzw. reteiner stosowany do utrwalenia efektów leczenia ortodontycznego aparatem stałym.

Aparat ortodontyczny stały jest mocowany bezpośrednio na zębach pacjenta i pozostaje na nich przez cały okres leczenia. Najczęściej aparat stały mocowany jest na przedniej powierzchni zębów, jednak zdarzają się też aparaty mocowane na tylnej powierzchni – to rozwiązanie dla tych, którym zależy na dyskrecji w czasie leczenia.

Zalety i wady aparatu ruchomego

Aparat ortodontyczny ruchomy najczęściej stosowany jest do leczenia wad zgryzu u dzieci i młodzieży. Warto wiedzieć, że do 12 roku życia leczenie ortodontyczne aparatem ruchomy jest refundowane przez NFZ. Aparat ruchomy jest precyzyjnie dopasowany do zewnątrz, ma tez możliwość regulacji, którą przeprowadza się podczas wizyt kontrolnych, wraz z postępami leczenia. Jego wadą jest stosunkowo niewielki zakres możliwości korekcji zgryzu – dlatego używa się go u dzieci i młodzieży, których zgryz ciągle jeszcze się kształtuje i można na niego oddziaływać nawet przy użyciu niewielkiej siły. Atutem jest natomiast większa dyskrecja – dzieci, które krępują się nosić aparat w szkole, mogą nosić go w nocy oraz w ciągu dnia w domu. Także zachowanie higieny jest łatwiejsze, bo do szczotkowania zębów aparat jest wyjmowany. Na pewno jest to jednak forma leczenia, która wymaga dużej samodyscypliny – łatwo ulec pokusie skracania czasu noszenia aparatu.

Zalety i wady aparatu stałego

Aparat stały pozwala na bardzo precyzyjne oddziaływanie na zęby, a co za tym idzie – sprawdza się w korekcji nawet bardzo skomplikowanych wad zgryzu. Noszenie aparatu dla części osób wiąże się jednak z pewnym dyskomfortem estetycznym i wymaga przełamania bariery wstydu. Warto więc wiedzieć, że poza metalowymi, rzucającymi się w ozy zamkami, jakie znamy sprzed kilkunastu lat, dostępne są dziś zamki przezroczyste – aparat może więc wyglądać bardziej dyskretnie. Niestety, noszenie stałego aparatu ortodontycznego znacząco utrudnia prawidłową higienę jamy ustnej – trzeba myć, żeby po każdym posiłku, używając do tego specjalnych szczoteczek. To bardzo ważne, bo przy aparacie stałym rośnie ryzyko próchnicy. Może to być kłopotliwe, gdy np. idziemy ze znajomymi do restauracji – leczenie wad zgryzu wymaga wyrobienia sobie nawyku noszenia całego zestawu do higieny jamy ustnej w podręcznej torebce. Jednak nagrodą za miesiące wyrzeczeń będzie idealnie prosty uśmiech i zdrowy zgryz.

Wybór aparatu ortodontycznego

Bez względu na to, jaki aparat ortodontyczny wydaje nam się lepszym rozwiązaniem, ostatecznego wyboru dokonuje ortodonta, który rekomenduje program leczenia w zależności od zdiagnozowanej wady zgryzu i stopnia jej skomplikowania. Należy jednak liczyć się z tym, że u osób dorosłych oraz przy bardziej poważnych problemach ze zgryzem niezbędny będzie stały aparat ortodontyczny.